Την ίδια ώρα που στο λιμάνι της Μυτιλήνης ήταν δεμένο «λόγω καιρού» το ελληνικό ερευνητικό σκάφος του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών «Αιγαίον», αποκαλυπτόταν ότι το άλλο ερευνητικό σκάφος του ίδιου Κέντρου, το «Φιλία», έδενε και αυτό στην Αλεξανδρούπολη, διακόπτοντας έρευνες που πραγματοποιούσε, στο πλαίσιο μάλιστα ευρωπαϊκού προγράμματος, 10 ναυτικά μίλια δυτικά τού Άι-Στράτη.
Σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» χθες Παρασκευή, το ερευνητικό σκάφος «Φιλία» του ΕΛΚΕΘΕ, στις αρχές Σεπτεμβρίου, περίοδο που γεννούν τα ψάρια, ξεκίνησε έρευνα από το Ηράκλειο της Κρήτης ώστε να καταγράψει τα πελαγικά ψάρια (αυγά, προνύμφες κ.λπ.) στο Αιγαίο, με κάθετες διελεύσεις προς τις ακτές. Η έρευνα γινόταν με επιστήμονες του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Αναπαραγωγή» και βάσει του εθνικού προγράμματος Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων, σύμφωνα με τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι ενώ οι ερευνητές είχαν φτάσει 10 μίλια δυτικά του Άι-Στράτη για δειγματοληψίες, πήραν ξαφνικά εντολή από τη ναυτική υπηρεσία του ΕΛΚΕΘΕ να πάνε στο πλησιέστερο λιμάνι. Το σκάφος κατευθύνθηκε στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης περιμένοντας νέα εντολή για συνέχιση της έρευνας, η οποία ουδέποτε ήρθε, οπότε και η έρευνα σταμάτησε.
Το «Αιγαίον»
Στο μεταξύ, στο λιμάνι της Μυτιλήνης κατέπλευσε από προχθές Πέμπτη το πρωί το άλλο πλοίο του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, «Αιγαίον». Όπως υποστήριξαν στελέχη του σκάφους, «το πλοίο έδεσε» λόγω καιρού στην περιοχή. Από την άλλη μεριά, όμως, προβληματισμό προκαλεί το γιατί το σκάφος δεν έδεσε στο λιμάνι του Σιγρίου - λιμάνι πολύ κοντά στο σημείο που επιχειρούσε συντηρώντας σταθμούς του ερευνητικού προγράμματος «Ποσειδών» - και επιλέχθηκε να δέσει στην άλλη μεριά του νησιού, παρά τον «κακό καιρό»!
Το «Αιγαίον» πραγματοποιεί μετεωρολογικές και ωκεανογραφικές έρευνες, ενώ όπως ειπώθηκε υλοποιεί το πρόγραμμα «Ποσειδών» από το 1998. Σε ερώτηση σε στέλεχος του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών αν για το συγκεκριμένο πρόγραμμα υπάρχει άδεια από την αρμόδια Επιτροπή Χορήγησης Αδειών Θαλασσίων Ερευνών, απαντήθηκε με νόημα: «Δεν ήξερα ότι πρέπει να ρωτάμε το υπουργείο Εξωτερικών για έρευνες στην Ελλάδα.»
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η έρευνα του σκάφους «Φιλία», όπως και η έρευνα του σκάφους «Αιγαίον», δε διέθεταν τις άδειες μιας επιτροπής-«φάντασμα», που ναι μεν υπήρχε, πλην όμως δε λειτουργούσε. Ο λόγος, για την Επιτροπή Χορήγησης Αδειών Θαλασσίων Ερευνών, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι πολλών υπουργείων και άλλων φορέων (μηδέ του ΟΤΕ εξαιρουμένου) και η οποία συνεδριάζει υπό την προεδρία εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών για να εγκρίνει έρευνες στη θάλασσα. Χρόνια τώρα, η συγκεκριμένη επιτροπή υπολειτουργούσε έως και δε λειτουργούσε καθόλου, ιδιαίτερα σχετικά με θέματα που αφορούσαν σε επιστημονικές έρευνες του ΕΛΚΕΘΕ.
Το «Αιγαίον», χθες, στον περίκλειστο χώρο του λιμανιού της Μυτιλήνης
Και ξαφνικά, το «Πίρι Ρέις»
Ξαφνικά τέθηκε το θέμα της άδειας από την Επιτροπή. Γνώστες ζητημάτων των ελληνοτουρκικών σχέσεων έλεγαν χθες πως πρόκειται για έλεγχο των ερευνών από ελληνικής πλευράς στο πλαίσιο ελέγχου αντίστοιχων ερευνών από τουρκικής πλευράς, ώστε να κρατηθούν χαμηλά σε επίπεδο εντάσεων οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αποδεικτικό τούτου, κατά τους ίδιους γνωρίζοντες, είναι ότι το πρωί της Πέμπτης βορειοανατολικά της Λήμνου και νότια της Θάσου κι ενώ το «Αιγαίον» συντηρούσε σταθμό του μετεωρολογικού προγράμματος «Ποσειδών», εμφανίστηκε το γνωστό τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Πίρι Ρέις». Αμέσως μετά την αποχώρηση του «Αιγαίον» και τον ελλιμενισμό του στη Μυτιλήνη, το «Πίρι Ρέις» έδεσε σε τουρκικό λιμάνι, όπου και παραμένει δεμένο.
Σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» χθες Παρασκευή, το ερευνητικό σκάφος «Φιλία» του ΕΛΚΕΘΕ, στις αρχές Σεπτεμβρίου, περίοδο που γεννούν τα ψάρια, ξεκίνησε έρευνα από το Ηράκλειο της Κρήτης ώστε να καταγράψει τα πελαγικά ψάρια (αυγά, προνύμφες κ.λπ.) στο Αιγαίο, με κάθετες διελεύσεις προς τις ακτές. Η έρευνα γινόταν με επιστήμονες του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Αναπαραγωγή» και βάσει του εθνικού προγράμματος Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων, σύμφωνα με τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι ενώ οι ερευνητές είχαν φτάσει 10 μίλια δυτικά του Άι-Στράτη για δειγματοληψίες, πήραν ξαφνικά εντολή από τη ναυτική υπηρεσία του ΕΛΚΕΘΕ να πάνε στο πλησιέστερο λιμάνι. Το σκάφος κατευθύνθηκε στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης περιμένοντας νέα εντολή για συνέχιση της έρευνας, η οποία ουδέποτε ήρθε, οπότε και η έρευνα σταμάτησε.
Το «Αιγαίον»
Στο μεταξύ, στο λιμάνι της Μυτιλήνης κατέπλευσε από προχθές Πέμπτη το πρωί το άλλο πλοίο του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, «Αιγαίον». Όπως υποστήριξαν στελέχη του σκάφους, «το πλοίο έδεσε» λόγω καιρού στην περιοχή. Από την άλλη μεριά, όμως, προβληματισμό προκαλεί το γιατί το σκάφος δεν έδεσε στο λιμάνι του Σιγρίου - λιμάνι πολύ κοντά στο σημείο που επιχειρούσε συντηρώντας σταθμούς του ερευνητικού προγράμματος «Ποσειδών» - και επιλέχθηκε να δέσει στην άλλη μεριά του νησιού, παρά τον «κακό καιρό»!
Το «Αιγαίον» πραγματοποιεί μετεωρολογικές και ωκεανογραφικές έρευνες, ενώ όπως ειπώθηκε υλοποιεί το πρόγραμμα «Ποσειδών» από το 1998. Σε ερώτηση σε στέλεχος του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών αν για το συγκεκριμένο πρόγραμμα υπάρχει άδεια από την αρμόδια Επιτροπή Χορήγησης Αδειών Θαλασσίων Ερευνών, απαντήθηκε με νόημα: «Δεν ήξερα ότι πρέπει να ρωτάμε το υπουργείο Εξωτερικών για έρευνες στην Ελλάδα.»
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η έρευνα του σκάφους «Φιλία», όπως και η έρευνα του σκάφους «Αιγαίον», δε διέθεταν τις άδειες μιας επιτροπής-«φάντασμα», που ναι μεν υπήρχε, πλην όμως δε λειτουργούσε. Ο λόγος, για την Επιτροπή Χορήγησης Αδειών Θαλασσίων Ερευνών, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι πολλών υπουργείων και άλλων φορέων (μηδέ του ΟΤΕ εξαιρουμένου) και η οποία συνεδριάζει υπό την προεδρία εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών για να εγκρίνει έρευνες στη θάλασσα. Χρόνια τώρα, η συγκεκριμένη επιτροπή υπολειτουργούσε έως και δε λειτουργούσε καθόλου, ιδιαίτερα σχετικά με θέματα που αφορούσαν σε επιστημονικές έρευνες του ΕΛΚΕΘΕ.
Το «Αιγαίον», χθες, στον περίκλειστο χώρο του λιμανιού της Μυτιλήνης
Και ξαφνικά, το «Πίρι Ρέις»
Ξαφνικά τέθηκε το θέμα της άδειας από την Επιτροπή. Γνώστες ζητημάτων των ελληνοτουρκικών σχέσεων έλεγαν χθες πως πρόκειται για έλεγχο των ερευνών από ελληνικής πλευράς στο πλαίσιο ελέγχου αντίστοιχων ερευνών από τουρκικής πλευράς, ώστε να κρατηθούν χαμηλά σε επίπεδο εντάσεων οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αποδεικτικό τούτου, κατά τους ίδιους γνωρίζοντες, είναι ότι το πρωί της Πέμπτης βορειοανατολικά της Λήμνου και νότια της Θάσου κι ενώ το «Αιγαίον» συντηρούσε σταθμό του μετεωρολογικού προγράμματος «Ποσειδών», εμφανίστηκε το γνωστό τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Πίρι Ρέις». Αμέσως μετά την αποχώρηση του «Αιγαίον» και τον ελλιμενισμό του στη Μυτιλήνη, το «Πίρι Ρέις» έδεσε σε τουρκικό λιμάνι, όπου και παραμένει δεμένο.
